“De lente kun je niet tegenhouden.”
“Je kunt wel alle bloemen afknippen, maar de lente kun je niet tegenhouden.” Deze zinsnede is afkomstig van de Chileense auteur Pablo Neruda. Ik las deze bemoedigende dichtregel in een onlangs uitgegeven boekje van Kathleen Ferrier. Wie is Kathleen Ferrier? Ze woonde gedurende haar jeugd afwisselend in Suriname en Nederland. Ze studeerde Spaans en Portugees in Leiden en heeft in Chili, Brazilië en Hongkong gewoond. Ferrier was van 2002 tot 2012 lid van de Tweede Kamer voor het CDA.
De titel van haar boekje: “Hoe wij hier samen kwamen” komt uit een strofe van het Surinaams volkslied en zij breekt een lans voor het vertellen van verhalen. Ze vertelt haar eigen verhaal over haar voorouders, die uit alle windstreken in Suriname terechtkwamen: onder andere “Sefardische joden, plantagehouders, Schotse hugenoten, Noord-Nederlandse boeren en tot slaaf gemaakten uit Afrika.” Ze vertelt het verhaal van haar eigen leven hoe ze opgroeide in Suriname en Nederland, en lange perioden in Chili, Brazilië en Hongkong woonde. Ze maakte daar van dichtbij mee hoe het is om in een land te wonen dat geen democratie is.
Ferrier onderstreept het belang van verhalen in een tijd dat in nogal wat landen de democratie onder druk staat. In vrijheid leven in niet vanzelfsprekend. Romans van auteurs uit Latijns-Amerika laten zien dat je verhalen kunt gebruiken om je te verzetten tegen een onderdrukkend regime. De bovenstaande regels van Pablo Neruda zag zij voor het eerst op de muren van Santiago ten tijde van de militaire coup van generaal Pinochet. Ze zag dezelfde tekst op de muren in Hongkong tijdens de recente brede protesten tegen de sterke Chinese inmenging.
Door de verhalen heen die ze vertelt, hoor je haar inspiratie, haar bewogenheid. “Er is een Chinees gezegde dat zegt: “Als de wind van verandering waait, bouwen sommige mensen muren. Anderen bouwen windmolens.” Wij moeten windmolens bouwen. Omdat de vrede niet vanzelfsprekend is. Omdat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Omdat we nieuwe tijden in gaan waarin we als mensheid elkaar meer en op een gelijkwaardige manier nodig hebben. Omdat we, waar vandaan we hier ook samen kwamen, de winden uit alle windstreken nodig hebben.” Inspirerende woorden op weg naar bevrijdingsdag 2021!
Welke verhalen inspireren jou? Welke teksten of dichtregels geven jou kracht en bemoediging?
Kathleen Ferrier. Hoe wij hier ook samen kwamen. Een pleidooi voor menselijkheid, nieuwsgierigheid en de verbindende kracht van verhalen. Amsterdam 2020.
Berrie Daalhuizen