“Het is mijn oprechte verlangen dat wij, in de tijd die ons gegeven is, door de erkenning van de waardigheid van elke mens bij zouden kunnen dragen aan de wedergeboorte van een universeel ideaal van broederlijkheid. Broederlijkheid tussen alle mannen en vrouwen. Ziehier een schitterend geheim dat ons laat zien hoe we kunnen dromen en van ons leven een wonderlijk avontuur kunnen maken. Niemand kan het leven aan in zijn eentje. … Laten wij dus dromen, als één enkele menselijke familie, als medereizigers uit hetzelfde vlees en bloed, als kinderen van dezelfde aarde die ons gemeenschappelijke huis is, ieder van ons met de rijkdom van zijn of haar geloof en overtuiging, ieder van ons met zijn of haar eigen stem, alle broeders en zusters!” (nr.8).
Deze woorden van paus Franciscus geven kernachtig aan waar het de paus om te doen is in zijn nieuwe encycliek Fratelli tutti (“Allen broeders en zusters”). De Nederlandse vertaling van de encycliek is inmiddels verschenen. De encycliek is opvallend toegankelijk geschreven en goed leesbaar. De encycliek is “een uitnodiging tot dialoog tussen alle mensen van goede wil” (nr.6).
In een achttal hoofdstukken werkt Paus Franciscus typisch franciscaanse thema’s uit, zoals universele broederschap, respect voor andersgelovigen en inzet voor vrede en verzoening. Na een inleidend hoofdstuk, waarin de paus de grote problemen schildert van vandaag, staat in hoofdstuk 2 de parabel van de barmhartige Samaritaan (Lucas 20,25-37) centraal, een belangrijk inspiratiebron voor de paus om naar de problemen in onze wereld te kijken. In de daarop volgende hoofdstukken richt hij zich op aanbevelingen en voorstellen voor concrete acties.
De recente reis van paus Franciscus naar het overwegend islamitische Irak is een mooie illustratie van het feit dat deze paus niet alleen droomt, maar ook zelf de daad bij het woord voegt. Zo had hij een ontmoeting met de sjiitische groot-ayatollah Al-Sistani. In Mosul en Qaraqosh herdacht de paus de slachtoffers van de oorlog in Irak, waaronder veel Christenen en Jezidi’s. Het was een bijzonder beeld: een biddende paus tussen kapotgeschoten resten van eeuwenoude kerken. De interreligieuze ontmoetingen van paus Franciscus en zijn oog voor gelovigen in verdrukking laten zien hoe deze paus zich in woord en daad inzet voor zijn diepe overtuiging dat we “één enkele menselijke familie zijn”.
Je kunt een goede handleiding voor individuele overweging of om de encycliek in groepsverband te bespreken downloaden via de website:
https://laudato-si.nl/pdf/Fratelli_Tutti_-_gesprekshandleiding.pdf
Fratelli tutti. Encycliek van paus Franciscus over broederlijkheid en sociale vriendschap. Werelddocumenten 44. (https://bernebook.com )
Berrie Daalhuizen