Het is een tekst die tot de verbeelding spreekt. Het verhaal over de tempelreiniging. Je ziet het voor je hoe Jezus op het tempelplein de handelaren en geldwisselaars aanpakt. Jezus is echt verontwaardigd. Dat zie je niet vaak in het evangelie. “Maakt van het huis van mijn Vader geen marktplaats” (Joh.2,16b)..
Meister Eckhart is een begenadigd prediker in zijn tijd. Deze mysticus uit de veertiende eeuw weet in beeldrijke taal zijn gehoor aan te spreken en dichter bij God te brengen. Hij doet dit door teksten uit de Schrift direct te betrekken op de gelovige zelf. Zo is er ook een preek van Eckhart over de tempelreiniging, waarin hij zegt:
“Zie, kooplui zijn al degenen die zich hoeden voor grove zonden en die graag goede mensen zouden zijn en hun werken ter ere Gods doen, zoals vasten, waken, bidden en dergelijke meer; het zijn allerlei goede werken, maar zij doen ze toch hierom dat onze Heer hen daarvoor iets zou terugdoen, of hen iets zou geven wat hun lief is: Het zijn allemaal kooplui. Dit is in grove zin te verstaan, want zij willen het ene voor het andere geven en aldus loven en bieden met onze Heer. Bij zo’n handel komen zij bedrogen uit. Want al gaven zij ter wille Gods alles weg wat ze bezitten, wat ze kunnen bereiken en alles wat ze hebben, en al deden zij ter wille Gods totaal alles, dan nog zou God hun helemaal niets verplicht zijn te geven of te doen, of het moest zijn dat hij het vrijwillig en om niets wilde doen. Want wat ze zijn, zijn ze door God en wat ze hebben, hebben ze van God, en niet van zichzelf. Daarom is God hun voor hun werken en hun gaven niets schuldig, of het moet zijn dat hij het vrijwillig wil doen uit zijn genade en niet vanwege hun werken of hun gaven.”
Eckhart is kritisch, uitdagend in zijn spreken. Vasten, waken, bidden, goede werken doen, het loont niet, zegt hij. God is je niets verschuldigd. Je kunt God niet omkopen met goede werken. Alles wat je bent, wat je kunt, heb je ontvangen uit Gods hand! Eckhart houdt je een spiegel voor. Hij doet je beseffen dat wat je bent, je door God bent! Wat je bent, wat je doet, ben je en doe je door Hem en voor Hem.
Meester Eckhart. Van God houden als van niemand. Preken van Eckhart. Vertaald en toegelicht door Frans Maas. Tweede druk. Baarn 2001. pag. 44.
Berrie Daalhuizen